4 An ½ Jiska 5 An

M ap grandi ak fòs.

Mèsi paske w ap ede m APRANN KIJAN POU M RETE AN SANTE.
Nan yon ti tan m pral gen 5 an, men mwen gen pou m grandi pi plis toujou. Ede m kenbe kòm an sante.

MANJE MATEN KÒMANSE JOUNEN MWEN

Li difisil pou m panse oswa tande lè m grangou. Lè m manje lematen, sa ban m enèji pou m aprann. An nou planifye manje maten mwen ansanm. Nou ka ranje tab lan ak yon bwat sereyal, bòl ak kiyè. Nan maten, nou ka mete deyò lèt ak fwi. Manje maten ka fasil!

Men kèk egzanp sou ki gwosè pòsyon repa ak ti goute yo ta ka ye nan plat mwen an.

Manje maten

1 ti fig tranche

½ tas dlo

1 tas sereyal grenn antye

avèk 1 tas lèt ki pa gen anpil grès ladan

Manje midi

½ tranch zoranj

½ tas konkonm koupe an moso

1 tas lèt ki pa gen anpil grès ladan

1 ti kiyè konfiti fwi

sou 2 tranch pen ak grenn antye

avèk 2 ti kiyè manba

Ti goute

½ tas frèz an fòm kib

avèk ½ tas yogout ki pa gen anpil grès ladan

5 ti moso kawòt tranche

avèk ¼ tas oumous pwa chich

2 kare bonbon graham

bwè dlo ant repa ak ti goute yo

Dine

1 tas salad vèt melanje ak 1 gwo kiyè vinegrèt

½ tas dlo

rezen sèch nan 1 ti bonbon avwàn

3 gwo kiyè poul kuit, rache

2 oswa 3 kib fwomaj

Kantite gwoup manje yo sigjere chak jou

FWI

3 pòsyon chak jou – 1 ½ tas total
1 pòsyon = ½ tas

Fwi ki kuit, mou oswa ki kri.

Pire, tranche, oswa rache.

Ofri yon varyete: wouj, jòn, oranj, ble, ak vèt.

LEGIM

3 pòsyon chak jou – 1 ½ tas total
1 pòsyon = ½ tas

Legim kuit ak kraze, tranche, oswa rache.

Ofri yon varyete: vèt fonse, oranj, wouj, jòn, ak vyolèt.

GRENN

8-10 pòsyon chak jou – 4-5 ons total
1 pòsyon = ½ ons

Pen grenn antye, totiyas, diri, oswa nouy.

Sereyal ki sèk oswa kuit.

PWOTEYIN

3-5 pòsyon chak jou – 3-5 ons total
1 pòsyon = 1 ons

Vyann san grès, volay, oswa fuidmè.

Ze.

Pwa kuit, pwa frans, oswa tofou.

Manba.

PWODUI LETYE

5-6 pòsyon chak jou – 2 ½ tas total
1 pòsyon = ½ tas

Lèt ki pa gen anpil grès oswa ki san grès.

Yogout.

Fwomaj.

Gade kisa m ka fè!

Kenbe m an sekirite ak an sante

Raple m pou mwen bwose dan mwen ak pase fil dantè chak jou. Mennen m kay dantis lan pou l egzamine dan mwen yo.

Lave men nou ede nou rete an sante. Nou dwe lave yo souvan pandan omwen 20 segonn ak dlo tyèd ak savon.

Mwen bezwen règ ki senp. Mete limit sou kilè, ki kote, ak konbyen fwa nou gen tan pou rete devan ekran. Pale sou sa m ap aprann pandan n ap gade ansanm, epi pwoteje m kont sa m pa ta dwe wè. An nou konsantre youn sou lòt pandan repa ak ti goute yo, men pa sou yon ekran.

Bay yon Tibebe 6-7 Mwa Manje

Bay manje pire nan kiyè ak nan yon bòl, jamè nan yon bibwon. Kòmanse ak legim an premye pou kèk jou anvan ou prezante manje annapre a.

Bay yon Tibebe 10-12 Mwa Manje

Lèt tete se sous nitrisyon ki pi enpòtan pou tibebe w la, menm apre ou kòmanse ofri l manje solid.

Bay yon Tibebe 8-9 Mwa Manje

Bay manje ki solid yo nan kiyè. Pa janm mete sereyal nan yon bibwon.

Konsèy

Mom new born home

LÈT TETE AK LÈT TIBEBE:

Anviwon 2-3 semèn, 6 semèn, 3 mwa, ak 6 mwa daj, ti bebe yo ka fè fas ak yon pouse kwasans lè yo manje pi souvan.

Pandan y ap grandi ti bebe yo ka kenbe plis lèt, kidonk lè ant chak repa vin gen plis eka epi yo pran mwens tan.

Pou anpeche l toufe, toujou kenbe tibebe w la lè w ap ba li manje. Pa janm soulve yon bibwon lè w ap bay manje.

Kòmanse ofri lèt antye lè tibebe w la gen yon lane.

Akademi Ameriken pou Pedyatri (American Academy of Pediatrics) rekòmande pou bay tete eksklizif pandan sis premye mwa yo epi kontinye bay tete pandan omwen 12 mwa ak plis.
feeding solid foods

BAY MANJE KI SOLID:

Rete tann pou w ofri manje solid jiskaske tibebe w la:

Pou anpeche l toufe, toujou kenbe tibebe w la lè w ap ba li manje. Pa janm soulve yon bibwon lè w ap bay manje.

Eseye yon sèl nouvo manje alafwa. Tann 5 jou anvan ou eseye yon lòt nouvo manje pou siveye alèji. Alèji ak yon manje ka gen ladan souf anlè, gratèl, oswa dyare.

Prezante manba anviwon 6 mwa. Gaye yon ti manba oswa nwa fen sou yon ti bonbon sèl. Veye tibebe w la pou wè si gen nenpòt reyaksyon pandan 2 èdtan apre yo.

Tibebe ki poko gen yon lane PA ta dwe bwè siwo myèl oswa manje ki ka lakòz yo toufe tankou nwa oswa rezen antye.

Tout tibebe yo diferan. Pale ak WIC oswa pwofesyonèl swen sante tibebe w la sou bezwen tibebe w la.

Endis Alimantasyon

Bay yon Tibebe 4-5 Mwa Manje

Anvan dan yo parèt, siye jansiv la ak yon twal mou, pwòp apre chak repa, espesyalman anvan li dòmi.

Bay yon Tibebe 0-3 Mwa Manje

Tibebe ki fenk fèt yo gen ti vant epi yo bezwen manje souvan. Nan premye semèn yo, ou ka bezwen reveye tibebe w la pou ba li manje si li dòmi pou plis pase 4 èdtan.
Pouse Kwasans
Anpil ti bebe rechiya pandan yon pouse kwasans epi yo vle fè plis tan ap tete epi pi souvan. Yo rele sa alimantasyon an grap. Sa a se fason tibebe w la ede w ogmante pwodiksyon lèt ou pou w ka reponn ak bezwen l yo. Sonje byen, plis tibebe w la ap pran tete, se plis kò w ap pwodui lèt.
Pouse kwasans ka rive nenpòt ki lè, epi chak ti bebe diferan.
Yo souvan rive nan laj sa yo:
two-three-weeks
2 jiska 3 Semèn
six-weeks
6 Semèn
three-months
3 Mwa
six-months
6 Mwa

Ki manje mwen ka jwenn?